10-9-2016
Naast mijn
gebruikelijke wandelingen heb ik vanmiddag een tijd doorgebracht bij
het bezoekerscentrum van een vogelreservaat. Een interessante
tentoonstelling over de vele trekvogels die de baai aandoen. Ik ben
ook nog even naar de vogeltoren een stukje verder gelopen, daar was
niet zoveel te zien, enkele zwanen en wat kleinere watervogels, die
ik op grond van het geluid dat ze maakte als eenden benoem, maar ze
zaten te ver weg om ze goed te zien. Wel heb ik eerder vandaag een
groep van 7 kraanvogels over zien vliegen. Van de tentoonstelling heb
ik geleerd dat die vogels momenteel groepsgewijs aan het foerageren
zijn om straks met voldoende energie aan hun trek te beginnen. Wat
ook interessant was, waren de bordjes die langs de plankier naar de
vogeltoren stonden. De eerste die ik zag was 500 meter voor de toren
en daarop stond dat daar in 1917 de kustlijn liep (ook in dit gebied
stijgt de bodem nog steeds sinds de ijstijd, hier is het zo'n 7 mm
per jaar). Zo stonden er nog een paar bordjes met jaartallen tot ik
bij de toren was. Toen ik later wegreed zag ik dat die bordjes ook
stonden langs de toegangsweg, die bleek te beginnen waar in 1650 nog
de zeebodem was.
11-9-2016
Oulu is een stad die
in mijn reisgids is beschreven. Niet erg positief, in grote lijnen
komt het erop neer dat je er voor een festival in juni naartoe kan
gaan en anders kan je het beter links laten liggen. Mocht je er per
trein aankomen en moet wachten op de aansluitende verbinding, dan kan
je nog door een park lopen of naar een museum. Dus met hele lage
verwachtingen ben ik vanmorgen de stad ingewandeld. Ik vond het best
een mooie stad, hij ligt in de delta van een rivier, die in een baai
uitkomt, maar zich voordien splitst, dus heb je een aantal eilanden
met veel oevers en die zijn vooral groen. Ook het centrum viel mij
niet tegen, eind van de 19e eeuw is er een grote
stadsbrand geweest, met als gevolg dat er in het begin van de vorige
eeuw veel gebouwd is en in die tijd maakte ze mooie gebouwen.
12-9-2016
Het eind van mijn
reis door Finland is in zicht, ik kon vanmiddag Zweden al zien
liggen. Ik ben nu in Tornio, het centrum van deze stad ligt op een
eiland in de rivier die hier stroomt. De rest van de stad ligt op de
linkeroever. Op de rechteroever ligt ook een stad, maar dat is
Happaranda en dat is een Zweedse stad. Dus ik kan me nog even
verbazen over geheimtaal die Fins heet. Zelfs voor hun buurland
hebben ze een naam bedacht die nergens op lijkt. Ik ben dan ook weer
vergeten hoe ze Zweden hier precies noemen, maar het is iets als
Ruotsi. Dat is dus waar ik morgen heen ga, het wordt een lange dag,
want ik ga een tijdzone oostwaarts.
13-9-2016
Vanmorgen op mijn
normale tijd opgestaan, toch was het nog erg vroeg, want na mijn
ontbijt heb ik de tijd op mijn horloge alvast verzet. Ik wou koffie
gaan drinken bij IKEA in Zweden maar die ging pas om 10 uur open en
na mijn ontbijt was het in Zweden pas 8 uur. Dus eerst gaan wandelen,
Bij een kerk geweest een stukje stroomafwaarts, wat een werelderfgoed
bleek te zijn. Samen met tientallen anderen tussen de Noordkaap en de
Zwarte Zee was de toren in de 19e eeuw, gebruikt om de
vorm van de aarde op te meten. Met die metingen werd de bewezen dat
de aarde niet rond maar ovaal is. Ik dacht vlak bij de kerk de rivier
naar Zweden over te kunnen wandelen, maar de brug die ik daar had
gezien was een spoorbrug en je mocht er niet overheen lopen. Dus
moest ik een stukje terug, vervolgens in Zweden op zoek naar een
geldautomaat want ik had geen kronen meer. Het gevolg was dat het na
11 uur was voordat ik aan de koffie met aardbeien cheesecake zat.
Daarna ben ik met een flinke omweg terug naar mijn auto gewandeld,
daar in Finland geluncht en boodschappen gedaan en daarna naar Zweden
gereden. Vanavond merkte ik goed dat ik in een andere tijdzone zit,
het werd niet alleen een stuk eerder donker, het koelde ook eerder
af, zodanig dat ik vanavond mijn kachel een tijdje heb laten branden.
Op de foto vandaag
iets typisch Fins, overal in het land zie je metalen constructies
staan die bedoeld zijn om kleden te drogen. Bij gebouwen met
appartementen staan ze bijna altijd soms ook bij vrijstaande
woningen. Er is ook nog een variant waarbij er ook wasbekkens zijn om
de kleden te wassen, die staan dan aan de rand van een plaats.
Toevallig vandaag heb ik er een zien staan en er was ook nog iemand
bezig om vloerkleden te wassen. Dat doen ze blijkbaar vooral tijdens
de grote voorjaarsschoonmaak, want dit was in de tweeënhalve week
dat ik in Finland was pas de tweede keer dat ik zag dat zo'n
faciliteit in gebruik was.
14-9-2016
Vandaag een
onderzeeboot tegengekomen. Ik was voor een kop koffie gestopt op een
parkeerplaats en na de koffie nog een stukje gaan wandelen. Ik kwam
bij een haven, die het meest noordelijke punt van de Botnische Golf
bleek te zijn. Tijdens de koude oorlog had de Sovjet Unie bijzondere
interesse voor de Zweedse kust, ze gebruikte daar onder andere heel
kleine duikboten voor. In de jaren 50 hebben de Zweden een
tweepersoons duikboot van de Britten gekocht, een tweedehandsje. Die
heeft het lang uitgehouden, maar in 1990 is zijn opvolger in dienst
gekomen die door de Zweden zelf gebouwd was. Toen hij in gebruik werd
genomen was de koude oorlog door het uiteenvallen van de Sovjet-Unie
afgelopen en de boot dus eigenlijk niet meer nodig. Toch is hij nog
tot de eeuwwisseling in gebruik gebleven en daarna is hij door de
Marine in de mottenballen gezet. Weer 15 jaar later is hij als
museumobject aan de gemeente Kalix geschonken en daar ligt hij nu op
de camping van Töre.
15-9-2016
Vandaag in
Gammelstad geweest, een UNESCO werelderfgoed. Een paar weken geleden
schreef ik al over de stallen die rond een kerk in Finland stonden,
zodat de gelovige hun paarden kwijt konden terwijl ze ter kerke
gingen. De kerk in Gammelstad bediende een nog veel grotere omgeving,
zo groot dat het voor veel gelovige niet mogelijk was om op een dag
heen en weer te reizen. Rond de kerk zijn daarom huisjes gebouwd,
zodat men daar op zaterdag naartoe kon reizen, daar overnachten en
zondag na de mis of maandagochtend weer naar huis te gaan. Feitelijk
was er dus een soort Centerparks rond de kerk ontstaan. Er was zelfs
sprake van een hoogseizoen, want tijdens Kerst en Pasen waren alle
huisjes bezet. Andere zondagen niet, want het was zo geregeld dat
maar eens in het aantal weken naar de kerk hoefde als het aantal
mijlen dat men van de kerk woonde. Een Zweedse mijl is 10 Km, dus
iemand die 40 Km van de kerk woonde hoefde maar eens in de vier weken
ter kerke.
16-9-2016
Nadat ik vanochtend
eerst door Piteå
gewandeld had, ben ik naar het zuiden gereden. Op de kaart had ik
gezien dat 10 Km onder de stad Piteå Havsbad was,
zoals sommige Nederlandse plaatsen een variant “aan Zee” hebben.
Daar aangekomen bleek het niet echt een dorp te zijn, maar een
gigantisch vakantiepark met huisjes, appartementen en een camping.
Vakantiegangers waren er niet, wel een aantal asielzoekers. In eerste
instantie dacht ik er direct weer te vertrekken, maar ik ben toch een
stukje gaan wandelen en dat was een goed besluit, want via het strand
kwam ik in een naastgelegen natuurgebied uit, wat best een mooie
wandeling was. Daarna weer een stukje zuidelijker gereden en bij een
parkeerplaats gestopt. Ook daar was een natuurgebied, dus na mijn
lunch ben ik daar de wandelroute die er uitgezet gaan volgen. Die
voerde mij langs een aantal grafmonumenten uit de bronstijd. Het was
interessant om te lezen dat dergelijke steenhopen waarin notabelen
werden begraven overal in Zweden voorkomen, maar in het zuiden zijn
er rondom de grafheuvels tekenen van bewoning en hier niet. Een van
de verklaringen die men ervoor heeft bedacht is dat de graven niet
van de lokale bevolking zijn, maar van handelaren uit het zuiden die
hier kwamen om huiden te kopen. Toen ze
hier overleden werden ze op een eiland voor de kust begraven en door
de stijging van het land ligt hun graf nu een paar duizend jaar later
op een berg.
17-9-2016
Toen ik begin
januari vertrok had ik het idee dat de zomer nog moest beginnen. Voor
Nederland bleek dat ook te kloppen en hier is het ook heerlijk
zonnig. De temperaturen zijn hier echter verre van zomers. Overdag
valt het nog mee, vooral als de zon schijnt, maar als het 's nachts
helder is zakt het kwik diep. De afgelopen nacht was dat tot 1 graad,
toen heb ik er geen last van gehad, maar toen ik opstond was het nog
maar 8 graden en toen vond ik het koud. Doordat ik zomerweer
verwachte heb ik geen winterjas, shawl en muts meegenomen, vanmorgen
had ik daar spijt van. Vanmiddag werd het gelukkig zonnig, zoals op
de foto van 's werelds grootste kaasschaven te zien is. Ik ben in
Västerbotten, het gebied waar veel Zweedse kaas vandaan komt. Ik
vermoed dat hier in de buurt ook de plaats Edam ligt, want ik heb
gisteren een stuk Zweedse Edammer gekocht.
18-9-2016
Nog niet zo lang
geleden schreef ik over de Fins-Russische oorlog in het begin van de
19e eeuw, toen ik op het slagveld was geweest waar de
beslissende slag had plaatsgevonden waardoor na 600 jaar Finland van
Zweedse in Russische handen overging. Dat was in Finland, daar hield
de geschiedenis op bij het verdrag waardoor dit een feit werd. Nu ben
ik in Zweden en blijkt dat het daar niet eindigde. Die winter zijn de
Russische troepen het ijs van de Baltische Golf overgestoken en
hebben Umeå veroverd.
De Zweedse troepen die eerder in Finland gevochten hadden zich in
Tornio gelegerd en daar was door ziektes en gebrek aan voorraden
inmiddels een derde van de manschappen gestorven. Toen ze besefte dat
ze klem zaten tussen de Russische troepen in Finland en Midden
Zweden, gaven ze zich over. De koning in Stockholm had nog een ander
probleem en dat was dat in Denemarken de Franse maarschalk Bernadotte
hem bedreigde. De Russen wonnen terrein totdat de koning werd afgezet
en vervangen door zijn oom. Het nieuwe
bewind was wel succesvol in de strijd tegen de Russen en in 1809 vond
de beslissende slag bij Sävar plaats. Tot op heden is dat de laatste
veldslag die op Zweeds grondgebied heeft plaatsgevonden. Als beloning
werd Bernadotte door de nieuwe koning als zijn troonopvolger
aangewezen en zijn nazaten zijn dat nog steeds.
19-9-2016
Als ik het gisteren
niet over de laatste veldslag op Zweedse bodem had gehad, had ik
waarschijnlijk geschreven over de temperatuur. Eergisteren schreef ik
al dat het kwik tot op 1 graad was gezakt, gisteren had ik kunnen
schrijven dat het nog kouder was geweest, op 3 tienden na vroor het.
Niets zo veranderlijk als het weer, want de afgelopen nacht lag het
minimum een stuk hoger, het is niet kouder dan 11 graden geweest.
Voor vandaag was wisselend bewolkt weer met grote kans op zon
voorspeld. Die voorspelling kwam uit, ik heb wolken gezien, maar
slechts zelden schoven die voor de zon. De temperatuur kwam boven de
20 graden. Het zonnetje, de temperatuur en de gele bladeren aan de
berken zorgen voor een indian summer.
20-9-2016
Ik ben terug in het
Werelderfgoed waar ik twee weken geleden ook was. Alleen was ik toen
aan de Finse en nu aan de Zweedse kant. Het was vijf jaar geleden dat
ik hier de Höga Kusten Leden gelopen heb, een indrukwekkende 130
kilometer lange wandelroute. Toen heb ik bij het Naturum bij
Skuleberget een klein extra rondje gemaakt door de berg te beklimmen.
Dat was een wandelroute die dicht op de grens tussen bergwandelen en
bergklimmen ligt. Een moeilijke en flinke klim naar het nu op 380
meter hoogte liggende eilandje dat 10.000 jaar geleden net boven zee
uitstak. Mijn inspanning werd beloont door een fantastisch uitzicht.
Ik heb het mezelf nog wat extra moeilijk gemaakt, door de berg via
een eenvoudiger route op te klimmen en via de moeilijke af te dalen.
Na de wandeling ben ik een stukje zuidelijker gereden. Naast de route
die ik 10 jaar geleden gelopen heb, is er nog een tweede, de
Werelderfgoed route. Een wandeling van zo'n 100 Km en die wil ik de
komende dagen gaan lopen. Aan het eind van de middag heb ik de eerste
drie kilometer ervan afgelegd.
21-9-2016
Vanmorgen werd ik
vroeg wakker. Ik sliep op kleine parkeerplaats aan een mooi meer. Ik
was er niet alleen, er kampeerde ook een Duits paar in een tent. Van
hen had ik geen last, maar wel van de jagers die blijkbaar hadden
afgesproken om op die parkeerplaats te verzamelen. Blijkbaar hadden
ze om half zeven afgesproken, want toen hoorde ik de eerste auto's
aankomen. Ik schat dat ze met een man of 20 waren, veel herrie
maakten ze niet, maar voldoende om mij uit mijn slaap te houden. Om
half zeven besloot ik om maar een uurtje eerder op te staan, want van
slapen kwam toch niets meer. Terwijl ik bezig was om op te staan,
zijn de jagers vertrokken. Of het dezelfde groep was weet ik niet,
maar vanmiddag tijdens mijn wandeling kwam ik weer een groep jagers
tegen. Die waren succesvol geweest, want toen ik aan kwam lopen reed
er net een auto weg met op de aanhanger een eland. Ik was te laat om
daar een foto van te maken, maar het punt waar de slachter bezig was
geweest, was duidelijk op de weg te zien.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten